اعتبار مالیاتی برای شرکت‌های دانش بنیان شامل چه مواردی می‌شود؟

اعتبار مالیاتی (Tax Credit) یکی از مشوق‌های مهم و کلیدی دولت برای حمایت از نوآوری و توسعه فناوری در کشور است. در واقع اگر شما صاحب یا عضو یک شرکت دانش‌بنیان هستید، شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که این اعتبار شامل چه مواردی می‌شود؟ واقعیت این است که بسیاری از کسب‌وکارهای نوآور، به دلیل ناآگاهی یا پیچیدگی قوانین، فرصت‌های مالیاتی مهمی را از دست می‌دهند، بنابراین باید اطلاعات کاملی در این زمینه داشته باشید تا اشتباه آنها را تکرار نکنید.

Tax Credit می‌تواند به‌صورت مستقیم بر هزینه‌های عملیاتی شرکت شما اثر بگذارد و با افزایش سودآوری مسیر رشد را هموارتر کند. در این مقاله از پارک علم و فناوری کردستان، قصد داریم به‌زبان ساده اعتبار مالیاتی برای شرکت‌های دانش بنیان را مورد بررسی قرار دهیم و به شما بگوییم که این اعتبار شامل چه مواردی می‌شود.

اعتبار مالیاتی چیست؟

به‌عنوان مدیر یا عضو یک شرکت دانش‌بنیان، احتمالا با این سوال مواجه شده‌اید که «اعتبار مالیاتی» به چه معناست و چه تفاوتی با معافیت مالیاتی دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که این اعتبار، یکی از ابزارهای مهم حمایتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور است که به آن‌ها کمک می‌کند بخشی از مالیاتی را که باید پرداخت کنند، به‌صورت هدفمند کاهش دهند یا حتی به صفر برسانند.

این اعتبار، برخلاف معافیت مالیاتی که بیشتر برای محصولات خاص یا فروش در نظر گرفته می‌شود، آن را بر اساس فعالیت‌های تحقیق و توسعه شرکت‌ها تعریف می‌کنند.

اگر بخواهیم کمی به عقب برگردیم، باید بگوییم که آغاز این مسیر حمایتی به سال ۱۳۸۹ برمی‌گردد. در ابتدا تمرکز آن فقط روی فروش کالاهای پیشرفته (های‌تک) و دارای سطح فناوری بالا بود، اما با گذشت زمان این قانون دستخوش تحولاتی شد و دامنه آن گسترش یافت.

نقطه عطف این فرآیند، تصویب بند «ب» ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۱ بود. در اینجا تمرکز از فروش محصول به سمت فعالیت‌محوری رفت. به زبان ساده‌تر، اگر شرکت شما پروژه‌ای در حوزه تحقیق و توسعه دارد، این پروژه می‌تواند مبنایی برای برخورداری از Tax Credit باشد. (حتی اگر هنوز به مرحله فروش محصول نرسیده‌اید.)

انواع اعتبار مالیاتی

اعتبار مالیاتی به‌عنوان یکی از ابزارهای سیاست‌گذاری مالی دولت‌ها برای کاهش بار مالیاتی شرکت‌ها، شامل موارد مختلفی می‌شود که در ادامه مهم‌ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه (R&D)

این نوع اعتبار برای حمایت از شرکت‌هایی ارائه می‌شود که در توسعه فناوری‌های نوین، نوآوری، طراحی محصول جدید یا بهبود فرآیندهای تولید فعالیت دارند. هزینه‌هایی مانند حقوق پژوهشگران، خرید تجهیزات تحقیقاتی، مواد مصرفی و قراردادهای برون‌سپاری پژوهش می‌توانند شامل این اعتبار شوند. این ابزار باعث کاهش مستقیم مالیات، افزایش سرمایه‌گذاری در دانش و ارتقا رقابت‌پذیری شرکت‌ها در بازارهای جهانی می‌شود. شرکت‌های دانش‌بنیان از اصلی‌ترین دریافت‌کنندگان این نوع اعتبار هستند.

اعتبار مالیاتی صادرات

شرکت‌هایی که بخشی از فعالیت خود را به صادرات کالا یا خدمات اختصاص می‌دهند، می‌توانند از اعتبار یا معافیت‌های مالیاتی برخوردار شوند. این مشوق با هدف افزایش درآمدهای ارزی، گسترش بازارهای هدف و تقویت توان رقابتی صادرکنندگان طراحی شده است. معمولا بخشی از سود صادرات، از مالیات معاف یا مشمول نرخ پایین‌تری می‌شود. در نهایت این امر باعث کاهش هزینه‌های عملیاتی شرکت و توسعه فعالیت‌های صادراتی خواهد شد.

مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی

شرکت‌هایی که در مناطق آزاد یا ویژه اقتصادی فعالیت دارند، می‌توانند از معافیت‌های مالیاتی گسترده بهره‌مند شوند. این معافیت‌ها شامل مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و حتی تعرفه‌های گمرکی می‌شوند. هدف از این اعتبارها جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، ارتقا تولید صادرات‌محور و ایجاد زیرساخت‌های صنعتی در این مناطق است. همچنین مدت زمان این معافیت‌ها در بازه ۱۰ تا ۲۰ سال قرار می‌گیرد.

سرمایه‌گذاری در مناطق محروم

این نوع اعتبار به‌منظور ترغیب شرکت‌ها به سرمایه‌گذاری در مناطق کمتر توسعه‌یافته و محروم طراحی شده است. در واقع شرکت‌هایی که در این مناطق اقدام به احداث کارخانه، توسعه زیرساخت یا ایجاد اشتغال کنند، از تخفیف یا معافیت مالیاتی برخوردار می‌شوند. این سیاست با هدف متوازن‌سازی توسعه اقتصادی، کاهش مهاجرت از روستاها به شهرها و ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار تدوین شده است.

بیمه سلامت کارکنان

شرکت‌هایی که پوشش بیمه سلامت برای کارکنان خود فراهم می‌کنند، شامل اعتبار مالیاتی خاصی می‌شوند. این اعتبار بخشی از هزینه‌های پرداخت‌شده بابت حق بیمه را پوشش می‌دهد و باعث می‌شود کارفرما با انگیزه بیشتری نسبت به تامین رفاه کارکنان خود اقدام کند.

انرژی‌های تجدیدپذیر

این اعتبار برای شرکت‌ها یا اشخاصی است که در حوزه تولید یا بهره‌برداری از انرژی‌های پاک مانند خورشیدی، بادی و… سرمایه‌گذاری می‌کنند. اعتبار مالیاتی می‌تواند شامل کاهش هزینه‌های نصب تجهیزات، معافیت از مالیات بر درآمد حاصل از انرژی تولیدی یا بازپرداخت بخشی از سرمایه‌گذاری باشد.

نوسازی بافت‌های فرسوده

سرمایه‌گذارانی که در پروژه‌های نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری مشارکت می‌کنند، از اعتبار مالیاتی برخوردار می‌شوند. این اعتبار شامل معافیت‌های مالیاتی مرتبط با سود پروژه یا تخفیف در مالیات بر ارزش افزوده خرید مصالح است.

اشتغال‌زایی

شرکت‌هایی که اقدام به ایجاد شغل‌های جدید می‌کنند، می‌توانند بخشی از هزینه‌های نیروی انسانی تازه‌استخدام‌شده را به عنوان اعتبار مالیاتی دریافت کنند. این اعتبار می‌تواند به‌صورت تخفیف مالیاتی یا بازپرداخت نقدی اعمال شود.

برای شرکت‌های فناور

شرکت‌های فناور با محوریت نوآوری، توسعه فناوری‌های پیشرفته و تجاری‌سازی دانش، نقش کلیدی در رشد اقتصادی و رقابت‌پذیری ملی ایفا می‌کنند. دولت‌ها برای حمایت از این شرکت‌ها، انواع اعتبارهای مالیاتی را ارائه می‌دهند که به شکل کاهش یا معافیت از مالیات، موجب تقویت سرمایه‌گذاری در فناوری و کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شوند. این اعتبارات به توسعه محصولات فناورانه کمک می‌کنند و حتی مشوقی برای صادرات، اشتغال‌زایی و نوسازی زیرساخت‌های فناوری نیز به‌شمار می‌آیند. از جمله انواع اعتبار مالیاتی برای شرکت‌های فناور، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تحقیق و توسعه (R&D Tax Credit)
• سرمایه‌گذاری در فناوری
• صادرات محصولات فناورانه

جمع‌بندی

اعتبار مالیاتی یکی از ابزارهای مهم حمایت مالی دولت‌ها از کسب‌وکارها (نخصوصا شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور) است. این سیستم به کاهش مستقیم مالیات پرداختی کمک می‌کند و مشوقی برای سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، اشتغال‌زایی، صادرات و نوسازی فناوری محسوب می‌شود. شرکت‌هایی که به‌درستی از این اعتبار استفاده کنند، می‌توانند بهره‌وری، رقابت‌پذیری و رشد اقتصادی خود را به‌طور قابل توجهی افزایش دهند.

سوالات متداول

۱. اعتبار مالیاتی چیست و چه تفاوتی با معافیت مالیاتی دارد؟

اعتبار مالیاتی مبلغی است که به‌طور مستقیم از مالیات قابل پرداخت شرکت کسر می‌شود، اما معافیت مالیاتی بخشی از درآمد را از شمول مالیات خارج می‌کند. بنابراین، اعتبار مالیاتی تاثیر مالی قوی‌تری بر کاهش مالیات نهایی دارد.

۲. چه شرکت‌هایی شامل اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه می‌شوند؟

تمام شرکت‌هایی که فعالیت‌های تحقیق و توسعه (R&D) انجام می‌دهند، مخصوصا شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان، مشمول این نوع اعتبار هستند.

۳. اعتبار مالیاتی چه مزایایی برای شرکت‌های فناور دارد؟

از جمله مزایای استفاده از اعتبار مالیاتی برای شرکت‌های فناور، توان به کاهش هزینه‌های عملیاتی، تقویت توان رقابتی، افزایش انگیزه برای نوآوری، تسهیل صادرات و جذب سرمایه‌گذاری اشاره کرد.