ENGLISH
در سال‌های اخیر، اکوسیستم نوآوری و استارتاپی ایران با تکیه بر نهادهایی مانند پارک علم و فناوری کردستان و شرکت‌هایی نظیر شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر گلرنگ، رشد قابل توجهی را تجربه کرده است.
افزایش علاقه به کارآفرینی فناورانه و شکل‌گیری استارتاپ‌ها در حوزه‌های نوین، نیاز به منابع مالی تخصصی را بیش از پیش برجسته کرده است. در پاسخ به این نیاز، سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی یا CVC (Corporate Venture Capital) به‌عنوان ابزاری مؤثر برای حمایت از مراحل اولیه رشد استارتاپ‌ها مطرح شده است؛ سازوکاری که ترکیب سرمایه با ظرفیت‌های بازار و زیرساخت‌های شرکت‌های بزرگ را ممکن می‌سازد.
در این میان، «گلرنگ ونچرز» به‌عنوان بازوی سرمایه‌گذاری خطرپذیر گروه صنعتی گلرنگ، جایگاه ویژه‌ای در این فضا یافته و عنوان بزرگترین CVC ایران را از آن خود کرده است. مدل فعالیت این مجموعه فراتر از تأمین مالی صرف است و بر خلق ارزش مشترک میان استارتاپ‌ها و شرکت‌های گروه گلرنگ تمرکز دارد. در این چارچوب، هدف صرفاً تملک سهام نیست، بلکه انتقال فناوری، تقویت مزیت رقابتی، و توانمندسازی کارآفرینان در اولویت قرار دارد.
گلرنگ ونچرز؛ بازوی نوآوری بزرگترین هلدینگ بخش خصوصی ایران
گلرنگ ونچرز در مردادماه ۱۴۰۱ به‌عنوان بازوی سرمایه‌گذاری خطرپذیر گروه صنعتی گلرنگ آغاز به کار کرد. گروه گلرنگ که از دیرباز به‌عنوان یکی از گسترده‌ترین و متنوع‌ترین مجموعه‌های صنعتی، تجاری و خدماتی ایران شناخته می‌شود با بیش از ۱۰۰ برند فعال در صنایع مختلف نظیر FMCG، دارو، فناوری اطلاعات، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، لجستیک و کشاورزی، توانسته است زیست‌بومی کامل برای ادغام نوآوری با صنعت ایجاد کند. گلرنگ ونچرز با تکیه بر این ظرفیت عظیم، به دنبال ایجاد پیوند میان استارتاپ‌های نوپا و شبکه گسترده صنعتی گروه مادر است.
با تمرکز بر ادغام نوآوری با زنجیره ارزش گلرنگ، این صندوق توانسته موقعیتی منحصر‌به‌فرد در میان CVCهای ایرانی به‌دست آورد.
برخلاف بسیاری از سرمایه‌گذاران خطرپذیر که صرفاً به تزریق سرمایه نقدی بسنده می‌کنند، شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر گلرنگ امکاناتی از قبیل زیرساخت‌های تولید، دسترسی به بازارهای داخلی و صادراتی، آزمایشگاه‌ها، شبکه توزیع، برندینگ و مشاوره تخصصی را در اختیار تیم‌های فناور قرار می‌دهد. این مدل ترکیبی، که به آن Venture Building یا Innovation Partnership نیز گفته می‌شود، نقشی استراتژیک در توانمندسازی استارتاپ‌ها ایفا می‌کند.
گلرنگ ونچرز علاوه بر فعالیت داخلی، نگاه بین‌المللی نیز دارد. حضور در نمایشگاه‌های نوآوری بین‌المللی، ارتباط با صندوق‌های سرمایه‌گذاری خارجی، بررسی فرصت‌های همکاری مشترک با شتابدهنده‌ها و VCهای منطقه‌ای، بخشی از برنامه توسعه بازار این صندوق است.
سرمایه، ساختار و مجوزهای قانونی؛ پشتوانه‌ای قوی برای سرمایه‌گذاری جسورانه
یکی از ویژگی‌های متمایز شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر گلرنگ، حجم بالای سرمایه اولیه آن است. این صندوق در دی ماه ۱۴۰۲ موفق شد مجوز رسمی فعالیت از صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری دریافت کند و در همان زمان با سرمایه ثبتی ۱۰۰۰ میلیارد تومان (معادل یک همت) به‌طور رسمی به‌عنوان بزرگترین صندوق CVC کشور معرفی شد. در مقایسه با دیگر صندوق‌های فعال، این سطح از سرمایه‌گذاری، چه از نظر میزان ریسک‌پذیری و چه از حیث توانمندی در پشتیبانی از پروژه‌های بلندمدت فناورانه، جایگاه ممتازی برای گلرنگ ونچرز رقم زده است.
ساختار حاکمیتی صندوق نیز به‌گونه‌ای طراحی شده که امکان تصمیم‌گیری سریع، غربالگری تخصصی پروژه‌ها و انعطاف در مدل‌های سرمایه‌گذاری را فراهم می‌سازد. تیم مدیریتی متشکل از نیروهای باسابقه در حوزه سرمایه‌گذاری، فناوری و نوآوری، همراه با مشاورانی از درون گروه گلرنگ، چارچوبی پایدار برای سیاست‌گذاری و انتخاب فرصت‌های سرمایه‌گذاری ایجاد کرده‌اند. در رأس این تیم، خانم سولماز صادق‌نیا به‌عنوان مدیرعامل، نقشی کلیدی در هدایت استراتژیک صندوق ایفا می‌کند و با حضور در رویدادهای بین‌المللی به توسعه همکاری‌های خارجی نیز پرداخته است.
حوزه‌های سرمایه‌گذاری و اولویت‌های راهبردی
شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر گلرنگ با درک صحیح از روندهای جهانی و نیازهای زنجیره تأمین گروه مادر، حوزه‌های سرمایه‌گذاری خود را با دقت انتخاب کرده است. این حوزه‌ها شامل تجارت الکترونیک (E-commerce)، فین‌تک، هوش مصنوعی، لجستیک هوشمند، کشاورزی هوشمند (AgriTech)، سلامت دیجیتال، زیست‌فناوری (Biotech)، داروسازی، انرژی‌های نو، لوازم آرایشی بهداشتی، مدیریت داده و زیرساخت‌های فناورانه هستند.
تمرکز صندوق بر هم‌افزایی است؛ بدین معنا که گلرنگ ونچرز تمایل دارد روی استارتاپ‌هایی سرمایه‌گذاری کند که نه‌تنها مزیت فناورانه دارند، بلکه قابلیت اتصال عملیاتی به یکی از شرکت‌های گروه گلرنگ را دارا باشند. این سیاست باعث شده تا فرصت‌هایی نظیر پلتفرم کارپو در حوزه ناوگان هوشمند و افود در بخش فودتک، نمونه‌هایی از پروژه‌های موفق صندوق تلقی شوند که توانسته‌اند هم بازار گسترده‌تری بیابند و هم درون گروه مشتری پیدا کنند.
خدمات تکمیلی؛ از سرمایه‌گذاری تا شتابدهی
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر گلرنگ، ارائه خدمات فراتر از سرمایه است. این صندوق با ایجاد برنامه‌های شتابدهی تخصصی در بخش‌هایی مانند دام و طیور، سلامت، کشاورزی و فناوری اطلاعات، اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی، مشاوره کسب‌وکار، تست بازار، MVP Development و جذب سرمایه‌گذار مرحله بعدی برای تیم‌های منتخب کرده است. برنامه‌های نوآوری باز، بوت‌کمپ‌های تخصصی، همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز رشد نیز در دستور کار صندوق قرار دارد تا پیوند میان علم، صنعت و فناوری را تقویت کند.
همچنین صندوق برای مراحل مختلف سرمایه‌گذاری، از Pre-seed تا Series A، مدل‌های متنوعی ارائه می‌دهد که شامل SAFE، Convertible Note، Equity Share و حتی قراردادهای همکاری استراتژیک در قالب Joint Venture می‌شود. این انعطاف در ابزارهای مالی، امکان ورود راحت‌تر استارتاپ‌ها و کاهش ریسک برای دو طرف را فراهم کرده است.
تعامل با زیست‌بوم نوآوری و نقش ملی
در کنار عملکرد داخلی، شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر گلرنگ به‌عنوان عضوی فعال در زیست‌بوم نوآوری کشور شناخته می‌شود. این صندوق در رویدادهای ملی مانند INOTEX، ایران‌نکست، نمایشگاه‌های فناوری اطلاعات و کنفرانس‌های تخصصی سرمایه‌گذاری حضور پررنگ دارد.
همچنین با نهادهایی مانند معاونت علمی، صندوق نوآوری و شتابدهنده‌های محلی و بین‌المللی نیز همکاری دارد. این ارتباطات باعث شده تا گلرنگ ونچرز نه‌تنها یک صندوق خصوصی، بلکه یک بازیگر مهم در توسعه نظام نوآوری کشور محسوب شود.
جمع‌بندی
گلرنگ ونچرز به‌عنوان بازوی سرمایه‌گذاری خطرپذیر گروه صنعتی گلرنگ، با برخورداری از سرمایه‌ای بزرگ، ساختاری حرفه‌ای، دسترسی به زیرساخت‌های صنعتی گسترده، و تمرکز استراتژیک بر هم‌افزایی فناوری با زنجیره ارزش، توانسته است خود را به‌عنوان بزرگترین CVC کشور تثبیت کند. رویکرد این صندوق نه‌تنها سرمایه‌گذاری مالی، بلکه مشارکت عملیاتی با استارتاپ‌هاست؛ چیزی که آن را از سایر سرمایه‌گذاران جسور متمایز می‌سازد.
در شرایطی که کشور نیازمند حرکت به‌سوی اقتصاد دانش‌بنیان و خلق ارزش از نوآوری است، نمونه‌ای مانند شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر گلرنگ می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای سایر صنایع بزرگ کشور باشد تا ضمن ایفای نقش توسعه‌ای، در مسیر بهره‌برداری از ظرفیت‌های نسل جدید کسب‌وکارها نیز گام بردارند. آینده سرمایه‌گذاری در ایران بدون تردید به همکاری تنگاتنگ میان صنعت و نوآوری گره خورده است و گلرنگ ونچرز نمونه‌ای پیشرو در این مسیر تحول‌آفرین به‌شمار می‌آید.
