فیفا چگونه درآمد کسب می کند؟ (بوم مدل کسب و کار FIFA)

فیفا، به‌ عنوان قدرتمندترین و شناخته‌شده‌ترین سازمان ورزشی جهان، در دهه‌های اخیر به یک غول اقتصادی تبدیل شده است. بسیاری این نهاد را تنها با مسابقات جام جهانی فوتبال می‌شناسند اما واقعیت آن است که پشت این رویداد بزرگ جهانی، یک مدل کسب‌وکار دقیق و چندبعدی وجود دارد. بوم مدل کسب و کار FIFA مجموعه‌ای از فعالیت‌ها، شرکای کلیدی و جریان‌های درآمدی است که فیفا را به یک سازمان بین‌المللی با گردش مالی چند میلیارد دلاری تبدیل کرده است.

در این مطلب از پارک علم و فناوری کردستان، قصد داریم به‌صورت تخصصی به بررسی بوم مدل کسب و کار فیفا بپردازیم.آگاهی از جزئیات این بوم به کسب‌وکارها، باشگاه‌ها و فدراسیون‌های ورزشی کمک می‌کند تا بتوانند با الهام گرفتن از استراتژی‌ها و جریان‌های درآمدی فیفا، مدل کسب‌وکار خود را بازطراحی کنند و به رشد پایدار اقتصادی برسند.

بررسی بوم مدل کسب و کار FIFA

با وجود آنکه هواداران فوتبال معمولا این سازمان را تنها به خاطر جام جهانی و رویدادهای ورزشی‌اش می‌شناسند، در پس این رویدادهای پرزرق‌وبرق، یک مدل کسب‌وکار منسجم و چندوجهی قرار دارد که درآمدهایی هنگفت برای این سازمان رقم می‌زند.

بوم مدل کسب و کار FIFA چارچوبی است که نشان می‌دهد فیفا چگونه از برگزاری مسابقات، حق پخش تلویزیونی، قراردادهای اسپانسرینگ، فروش مجوزها و برندینگ جهانی خود درآمدزایی می‌کند. در این مقاله به صورت دقیق و تخصصی، بوم مدل کسب‌وکار فیفا و جریان‌های درآمدی آن بررسی و تحلیل خواهد شد تا درک عمیق‌تری از استراتژی اقتصادی این سازمان بین‌المللی به دست آید.

مشتریان و مخاطبان هدف فیفا

اولین گام برای درک بوم مدل کسب و کار FIFA، شناخت مشتریان و مخاطبان آن است. مخاطبان اصلی فیفا طیف وسیعی از طرفداران فوتبال در سراسر جهان را شامل می‌شوند که در هر سن، جنسیت و نژادی قابل شناسایی هستند. علاوه بر این فیفا با دولت‌ها، شرکت‌های بزرگ تجاری، رسانه‌ها و شبکه‌های پخش تلویزیونی نیز تعامل دارد. به این ترتیب، گروه مخاطبان فیفا بسیار گسترده و متنوع است و هر یک از این بخش‌ها به گونه‌ای در درآمدزایی این سازمان نقش دارند.

 

ارزش‌های پیشنهادی فیفا

ارزش اصلی که فیفا به مخاطبان خود ارائه می‌کند، سازماندهی رویدادهای بزرگ و پرهیجان فوتبال به ویژه «جام جهانی فوتبال» است. جام جهانی به عنوان بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان، توجه میلیاردها نفر را به خود جلب می‌کند و بدین‌ترتیب بستری فوق‌العاده برای درآمدزایی از تبلیغات، حق پخش تلویزیونی، اسپانسرشیپ و مجوزهای تجاری فراهم می‌آورد. فیفا همچنین مسئولیت توسعه فوتبال در سراسر جهان را بر عهده دارد که به آن جایگاهی ممتاز در عرصه ورزش بین‌المللی داده است.

کانال‌های توزیع فیفا

کانال‌های توزیع یا ارتباطی فیفا، نقشی اساسی در جریان درآمد آن دارند. کانال اصلی فیفا برای رساندن ارزش‌های خود به مخاطبان، شبکه‌های تلویزیونی و پلتفرم‌های دیجیتال است. قراردادهای حق پخش تلویزیونی جام جهانی فوتبال یکی از پردرآمدترین بخش‌های مدل کسب‌وکار فیفا است. علاوه بر آن، شبکه‌های اجتماعی، وب‌سایت رسمی فیفا و پخش زنده اینترنتی مسابقات نیز کانال‌های مؤثری برای دستیابی به مخاطبان جهانی به شمار می‌آیند.

فعالیت‌های کلیدی فیفا

فیفا در بوم مدل کسب‌وکار خود چندین فعالیت کلیدی دارد. اصلی‌ترین آن برگزاری جام جهانی فوتبال و مدیریت مسابقات منطقه‌ای مانند جام کنفدراسیون‌ها و جام باشگاه‌های جهان است. همچنین این سازمان در حوزه‌هایی چون آموزش مربیان، داوران و بازیکنان نیز فعالیت دارد که به آن امکان درآمدزایی از خدمات آموزشی و توسعه‌ای را می‌دهد. مدیریت حقوق تجاری، اسپانسرشیپ و حقوق پخش نیز جزو فعالیت‌های مهم اقتصادی فیفا محسوب می‌شوند.

منابع کلیدی فیفا

منابع کلیدی فیفا عبارت‌اند از حقوق انحصاری پخش مسابقات، برند معتبر جهانی، شبکه وسیع بین‌المللی و همکاری با دولت‌ها و شرکت‌های معتبر که مالکیت حق معنوی رویدادها به فیفا اجازه می‌دهد که کنترل کاملی بر درآمدزایی از پخش و بازاریابی مسابقات داشته باشد. همچنین نیروی انسانی مجرب و متخصص در بخش‌های اجرایی، مدیریتی، بازاریابی و حقوقی از منابع کلیدی داخلی فیفا محسوب می‌شوند.

شرکای کلیدی فیفا

بخش دیگری از بوم مدل کسب و کار FIFA، شرکای کلیدی آن هستند. فیفا برای اجرای رویدادهای جهانی خود به شرکت‌های چندملیتی مانند آدیداس، کوکاکولا، ویزا و مک‌دونالد وابسته است. این شرکا در قالب قراردادهای اسپانسرشیپ مبالغ هنگفتی را برای حق استفاده از لوگوی رسمی مسابقات و تبلیغات جهانی پرداخت می‌کنند. علاوه بر این همکاری نزدیک فیفا با دولت‌ها، فدراسیون‌های ملی و کنفدراسیون‌های قاره‌ای، بخش مهمی از مدل کسب‌وکار آن محسوب می‌شود.

ساختار هزینه‌ای فیفا

ساختار هزینه‌ای فیفا به همان اندازه که درآمد آن پیچیده و گسترده است، متنوع است. هزینه‌های اصلی فیفا شامل سازماندهی و برگزاری رویدادها، هزینه‌های لجستیکی، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی فوتبال و هزینه‌های اداری و عملیاتی است. همچنین مبالغی از درآمد فیفا به فدراسیون‌های ملی و منطقه‌ای به‌صورت سالانه تخصیص می‌یابد تا در توسعه فوتبال صرف شود.

جریان‌های درآمدی فیفا

جریان درآمدی فیفا یکی از واضح‌ترین و پردرآمدترین مدل‌ها در صنعت ورزش است. این درآمدها عمدتا از چند منبع اصلی تأمین می‌شوند:

• نخست، فروش حق پخش تلویزیونی مسابقات که بیشترین سهم درآمد فیفا را دارد. به طور مثال، در جام جهانی 2018 روسیه، فیفا بیش از 3 میلیارد دلار از این بخش درآمد کسب کرد.
• دوم، قراردادهای اسپانسرشیپ است که شرکت‌ها برای دریافت مجوز استفاده از برند فیفا و جام جهانی، مبالغ قابل توجهی را پرداخت می‌کنند. این اسپانسرشیپ‌ها میلیاردها دلار درآمد برای فیفا ایجاد می‌کنند.
• سوم، درآمد ناشی از فروش بلیت مسابقات جام جهانی و محصولات جانبی از جمله لباس‌های رسمی، کالاهای ورزشی و بازی‌های کامپیوتری است که مجوز آن به شرکت‌های معتبر واگذار می‌شود.

فیفا از محل برگزاری رویدادها و صدور مجوز برای شهرهای میزبان نیز درآمد قابل توجهی کسب می‌کند که شامل دریافت مبالغی از دولت‌ها و کشورهای میزبان برای حق میزبانی جام جهانی است.

جمع‌بندی

بوم مدل کسب و کار FIFA نمونه‌ای جامع از یک سازمان بین‌المللی با جریان‌های متنوع درآمدی و یک ساختار پیچیده عملیاتی است. فیفا با بهره‌گیری از منابع و شرکای قدرتمند، قراردادهای حق پخش تلویزیونی، اسپانسرشیپ و برگزاری رویدادهای جذاب جهانی، به یک سازمان پردرآمد تبدیل شده است.

به عبارتی دیگر، راز موفقیت فیفا در بوم مدل کسب‌وکارش، هماهنگی و تعامل قوی میان فعالیت‌ها، منابع، شرکا و جریان‌های درآمدی است که منجر به یک مدل اقتصادی پایدار و سودآور شده است. درک این مدل می‌تواند الگویی برای دیگر سازمان‌ها و فدراسیون‌های ورزشی در سراسر جهان باشد تا بتوانند موفقیت اقتصادی مشابهی را تجربه کنند.